Laatst bijgewerkt op 30.11.2023
Vanaf 1 januari 2024 moeten alle vzw’s voldoen aan de vernieuwde wetgeving die sinds 2019 van kracht is.
Door de wetswijziging veranderen enkele spelregels voor het werken binnen de vzw. Het is de bedoeling dat de statuten van je vzw dan ook in overeenstemming komen met de wet.
Wat verandert er?
Je leest alles over de nieuwe wetgeving in dit document van Scwitch. Hier lijsten we alvast enkele highlights op:
Enkele nieuwe definities:
- De definitie van een vzw is niet langer een vereniging zonder “winstoogmerk”, maar wel een vereniging zonder winstuitkering. Meer over winst in de vzw.
- De Raad van Bestuur heet vanaf nu het bestuursorgaan of het bestuur.
- Het maatschappelijk doel van de vzw heet vanaf nu het belangeloos doel.
- Het huishoudelijk reglement heet vanaf nu intern reglement.
- We spreken in de Algemene Vergadering van leden in plaats van ‘werkende leden’
Enkele structurele veranderingen:
- Een vzw valt onder het zogenaamde insolventierecht dus kan failliet gaan.
- Een vzw mag onbeperkt commerciële activiteiten uitvoeren. Let wel: als deze “meer dan bijkomstig” zijn dan je belangeloos doel, loop je het risico dat je vzw aan de vennootschapsbelasting is onderworpen, in plaats van de voordeligere rechtspersonenbelasting. Meer over belastingen in de vzw.
- Een vzw mag onbeperkt winst maken, maar mag die op geen enkele manier uitkeren. Meer over winst in de vzw.
- Voor boekhouding en jaarrekening zijn er nieuwe opdelingen en verplichtingen voor micro-vzw’s, kleine vzw’s en andere. Meer over boekhouding in de vzw.
Oprichting:
- Om een vzw op te richten moet je minimum met 2 (rechts)personen zijn, niet langer met 3.
Algemene vergadering:
- De AV en het bestuur kunnen evenveel leden tellen.
- De oproepingstermijn voor de uitnodiging van de AV wordt verlengd van 8 naar 15 dagen.
- Bij uitsluiting van een lid van de AV moet minstens 2/3e van de leden aanwezig zijn.
- Volmacht mag ook aan een niet-lid gegeven worden.
- Je kan werken met toegetreden leden maar de bepalingen moeten in de statuten (vroeger kon dit in huishoudelijk reglement)
- Bestuurders moeten mee worden uitgenodigd op de AV.
- Bij een statutenwijziging worden onthoudingen niet meegeteld.
- De exclusieve bevoegdheden van de AV worden gedefinieerd.
- Meer over de organen van de vzw
Bestuursorgaan:
- Bestuur mag uit 2 personen bestaan.
- Als er een rechtspersoon (vb. een andere vzw) in het bestuur zit, kan dit enkel nog via een vaste vertegenwoordiger.
- Mogelijkheid tot schriftelijke besluitvorming van het bestuur, wanneer iedereen akkoord is.
- De bestuurdersaansprakelijkheid wordt beperkt.
- De opdracht van het dagelijks bestuur wordt verduidelijkt.
- Er is een regeling voor belangenconflicten.
- Er is een definitie van dagelijks bestuur.
- Meer over de organen van de vzw.
Gewijzigde vermeldingen:
- De statuten moeten het gewest bepalen waarin de zetel van de vzw is gevestigd. Het adres is optioneel. Als de maatschappelijke zetel verplaatst wordt binnen hetzelfde gewest, is er geen statutenwijziging nodig. Als het adres is opgenomen in de statuten of men verhuist naar een ander gewest, is er wel een statutenwijziging nodig.
- In de oprichtingakste moeten geboortedatum en geboorteplaats van de oprichters niet meer vermeld worden. Ze kunnen wel kiezen een e-mailadres te vermelden.
- Bestuurders en leden kunnen ervoor kiezen niet het adres van hun woonplaats te laten publiceren, maar wel het adres van de vereniging.
- Op alle stukken van je vzw (facturen, brieven, mails, website, …) moet je vanaf nu verplicht vermelden:
- officiële naam + ‘vzw’
- ondernemingsnumme
- het woord ‘rechtspersonenregister’ of ‘RPR’
- de rechtbank van de zetel (vb. Nederlandstalige Ondernemingsrechtbank Brussel)
- de eventuele website en het e-mailadres.
Je leest alles over de nieuwe wetgeving in dit document van Scwitch.
We richten een vzw op. Wat moeten we doen?
Je vindt meer informatie en links naar modelstatuten (volgens de nieuwe regelgeving) in het onderdeel een vzw oprichten of wijzigen.
We hebben een vzw. Wat moeten we doen?
Alle vzw’s zullen de nieuwe wet moeten volgen en hun statuten aanpassen.
Timing
De nieuwe wetgeving is sinds 1 januari 2020 geldig voor bestaande vzw’s. Ook als de statuten nog niet zijn aangepast, moet je je wel al aan de nieuwe regels houden. Je moet een aantal bepalingen verplicht naleven, ook al staat er iets anders in je statuten.
Een bestaande vzw heeft tijd tot 1 januari 2024 om de statuten aan te passen aan de nieuwe wetgeving.
Hoe ga ik te werk?
Je zal je statuten moeten nakijken en aanpassen. Sommige zaken zal je moeten veranderen (de zogenaamde dwingende bepalingen in de wet), bij andere wijzigingen heb je de keuze. Om je statuten aan te passen, zal je de werking van je organen (AV, bestuur, dagelijks bestuur) moeten herbekijken. Een statutenwijziging moet goedgekeurd worden door de Algemene Vergadering.
In deze Checklist statuten bestaande vzw maakte Cultuurloket een handig overzicht van hoe je dit aanpakt en wat veranderd moet worden.
Als voorbeeld kan je de modelstatuten van Cultuurloket of de modelstatuten van Scwitch nemen. Beide zijn up to date met de nieuwe wetgeving.
Scwitch ontwikkelde met de vzw-statutenbouwer een handige (betalende) tool waarbij je aan de hand van een vragenlijst je statuten kan updaten.
Meer vragen of informatie nodig?
Alle pagina’s over de vzw op de Danspunt-website zijn allemaal aangepast aan de nieuwe wetgeving, lees deze gerust door!
Voor juridisch advies op maat kan je aankloppen bij Cultuurloket of Scwitch (al dan niet betalend).