DIT DOET ME WAT: 44% van de Vlamingen doet aan amateurkunsten

UGent voerde samen met OP/TIL, De Federatie, en de negen amateurkunstenorganisaties een groot onderzoek uit naar amateurkunsten in Vlaanderen.

Enerzijds is een groot aantal Vlamingen bevraagd in een groot bevolkingsonderzoek. Daarnaast onderzochten Danspunt en de andere amateurkunstenorganisaties ook hun eigen achterban in een ledenonderzoek.

Op vrijdag 9 oktober stelden we de onderzoeksresultaten en de bijhorende publicatie DIT DOET ME WAT – Amateurkunsten in Vlaanderen voor, in aanwezigheid van Vlaams minister-president en minister van cultuur Jan Jambon.

“Vlaanderen kent een rijk landschap aan culturele amateurverenigingen, ze vormen de humus van talentontwikkeling. De amateurkunsten hebben een grote meerwaarde binnen het culturele veld en zijn een verrijking voor heel veel Vlamingen.” – Jan Jambon

Meer beoefenaars dan ooit

Wat moeten we vooral onthouden uit dat onderzoek? Dat er op tien jaar tijd bijna een half miljoen amateurkunstenaars zijn bijgekomen. Vandaag tellen we meer dan 2 miljoen Vlamingen die aan amateurkunsten doen.

Voornamelijk de jongste en de oudste leeftijdsgroepen hebben bovendien nog groeipotentieel. Amateurkunstenaars beginnen steeds vroeger, en ook na het pensioen worden amateurkunsten (opnieuw) opgepikt.

Bovendien zijn het vooral de ‘occasionele beoefenaars’ die stijgen: ze combineren verschillende disciplines en engagementen. Een stevige verbreding dus van het publiek voor amateurkunsten.

(lees onder de afbeelding meer resultaten)

We blijven dansen!

Bijna 8,8% van de Vlamingen tussen 14 en 75 jaar doet actief aan dans. Net zoals in 2008 tekenen we op dat bijna één op de tien Vlamingen danst in de vrije tijd, en dat in erg diverse dansstijlen en dansvormen.

Onder de dansers vooral vrouwen, en vooral jongeren. Ook starten we gemiddeld erg jong met dans. We merken echter een evolutie op in de leeftijd van de beoefenaars: in vergelijking met 2008 neemt het aantal dansers jonger dan 18 jaar af, en groeit het aantal dansers van 35 jaar en ouder. Er is vooral een stijging te noteren bij de gepensioneerden.

Opvallend is dat erg veel dansers betrokken zijn bij een dansclub, dansgroep of vereniging. En dat aantal stijgt nog: het aandeel dansers dat les volgt in georganiseerd verband steeg het laatste decennium met meer dan 10%. Ook blijven dansers hun hobby erg frequent en regelmatig beoefenen.

De amateurkunstenaar verwacht meer ondersteuning

Een belangrijke graadmeter voor beleid en veld is de tevredenheid van amateurkunstenaars over de omkadering in Vlaanderen. Die tevredenheid is best groot, maar toch blijven er enkele noden bestaan.

Terwijl cursussen en vormingen aan populariteit winnen, blijft 1 op 5 beoefenaars vragen om een uitbreiding van het aanbod. Eenzelfde aantal vraagt meer ondersteuning aan hun eigen stad of gemeente. Beide vragen klinken iets luider in de grootsteden en in centrumsteden dan in minder verstedelijkt gebied. Vooral in de grootsteden is er ook hoge nood aan meer en betere toegang tot infrastructuur zoals repetitieruimtes en ateliers.

Bij de achterban van Danspunt zijn de grootste noden meer en betere toegang tot infrastructuur (48%) en meer creatieve cursussen en vormingen (47%).

(lees onder de afbeelding meer resultaten)

Katalysator voor cultuurparticipatie

Het onderzoek bevestigt dat amateurkunstenaars vaker ook aan passieve cultuurparticipatie doen, zoals naar voorstellingen, musea, concerten en tentoonstellingen gaan.

Ook valt het op dat factoren als onderwijsniveau, gezinsachtergrond en financiële situatie minder invloed hebben op de actieve cultuurparticipatie (bijvoorbeeld: zelf dansen) dan op de passieve participatie (bijvoorbeeld: een dansvoorstelling bekijken).

Daarbij stellen de onderzoekers vast dat amateurkunstenbeoefenaars positiever staan tegenover kunst- en cultuurondersteuning en -beleid in het algemeen, zelfs meer nog dan in 2008. Amateurkunsten blijken dus een katalysator voor meer en bredere cultuurparticipatie.

‘DIT DOET ME WAT’ bundelt onderzoek en getuigenissen

Danspunt en de acht andere amateurkunstenorganisatieswerkten samen met OP/TIL en De Federatie intensief aan DIT DOET ME WAT – amateurkunsten in Vlaanderen, een publicatie die zowel de onderzoeksresultaten als verhalen en getuigenissen uit de sector bundelt.

Amateurkunstenaars nemen het woord en gidsen je door de onderzoeksresultaten. Zo krijg je inkijk in de diversiteit van het veld en de impact die amateurkunsten vandaag en morgen hebben op de beoefenaar, de samenleving en het brede cultuurlandschap in Vlaanderen.

Op amateurkunsten.be vind je de publicatie, alsook verschillende filmpjes waarin amateurkunstenaars geïnterviewd worden over de thema’s van het onderzoek.