Zelf­stan­di­ge in bijberoep

Bijgewerkt op 22/07/2025

Snel naar:

• Voor wie en wat?
• Vergoedingen, limieten en maxima
• Combineren met andere vergoedingen en statuten?
• Belastingen en sociale zekerheid
• Administratieve verplichtingen
• Verzekering
• Downloads

Als zelfstandige in bijberoep kan je na je prestatie, je les of optreden een factuur sturen naar je opdrachtgever. Je staat zelf in voor de administratie, belastingen en socialezekerheidsbijdragen, maar je bent vrij en flexibel in je (prijs)onderhandelingen en het al dan niet aannemen van opdrachten.

Je mag zelfstandige in bijberoep worden als je minstens halftijds (19u) werkt als loontrekkende of ambtenaar. Ben je vastbenoemd in het onderwijs, dan moet je minstens 60% van een lessenrooster aan het werk zijn. Soms moet je goedkeuring hebben van je werkgever, bijvoorbeeld als je als ambtenaar werkt.

Ook als gepensioneerde of als student kan je aan de slag als zelfstandige in bijberoep. Voor deze groepen gelden enkele bijzondere bepalingen en andere tarieven voor de sociale zekerheid.

Krijg je een werkloosheidsuitkering? Neem dan contact op met de RVA. Volgens bepaalde strikte stelsels of programma’s mag je toch een bijberoep hebben. We raden je aan je hierover eerst goed te informeren.

Als zelfstandige in bijberoep mag je onbeperkt verdienen. Je kan met je bijberoep zelfs meer verdienen dan met je hoofdberoep. Je wordt op die inkomsten wel belast en je zal er ook sociale bijdragen op moeten betalen.

Enkel voor bepaalde bijzondere gevallen – zoals in combinatie met ziekte-uitkering, pensioen, werkloosheidsuitkering of sommige ambtenaren – zijn er plafonds aan wat je mag verdienen.

Je bepaalt zelf je prijs per uur, per dag of per opdracht. Bij het bepalen van je prijs houd je rekening met:

• hoeveel je wil verdienen
• je variabele kosten: hoeveel tijd vraagt het? Welke verplaatsingskosten heb ik?
• je vaste kosten: sociale bijdragen, belastingen, boekhouder, verzekering, wagen …
• gangbare tarieven van collega’s voor gelijkaardige opdrachten

Belastingen

Op je inkomsten als zelfstandige in bijberoep betaal je belastingen. Je geeft je inkomsten uit je bijberoep aan op je jaarlijkse belastingaangifte en de fiscus telt deze op bij je inkomsten uit je hoofdberoep.

De tarieven voor personenbelasting zijn progressief en variëren van 25% voor je eerste schijf inkomsten tot 50% voor de hoogste. 

Als zelfstandige in bijberoep kan je je ‘beroepskosten’ in mindering brengen of 'kosten aftrekken van de belastingen'. Dit zijn alle kosten die je maakt om je bijberoep te kunnen doen, zoals je boekhouder, telefoon, internet, computer, kostuums, decorstukken, vervoersonkosten, … Sommige kosten moeten worden ‘afgeschreven’ op meerdere jaren, de boekhouder kan je hierbij helpen. 
Van je bruto-inkomsten worden deze kosten als eerste afgetrokken. Op het bedrag dat dan overblijft, worden je sociale bijdragen en belastingen berekend. Je moet uiteraard wel alle bewijzen van deze kosten (facturen en ticketjes) goed bijhouden en kunnen motiveren.

We raden aan dat je voorafbetalingen van je belastingen doet. Hoe vroeger op het jaar je die voorafbetalingen doet, hoe meer korting je krijgt. Als je te weinig vooraf betaalt, krijg je een vermeerdering. 

Sociale zekerheid

Zelfstandigen in bijberoep moeten sociale bijdragen betalen. Je sociale bijdragen worden berekend op basis van je netto belastbaar inkomen uit je bijberoep (dat is je omzet minus je in te brengen kosten). 

Je bouwt al sociale rechten (pensioen, ziekte-uitkering, werkloosheidsuitkering, kinderbijslag, vakantie) op via je hoofdberoep. Maar als je slechts deeltijds werkt in je hoofdberoep, weet dan dat je ook slechts deeltijds sociale rechten opbouwt. De sociale bijdragen op je inkomen als zelfstandige in bijberoep zorgen voor een bijkomende opbouw van je sociale rechten. Je betaalt elk kwartaal een voorlopige bijdrage die na 2 à 3 jaar herberekend wordt.
Je maakt best een inschatting hoeveel je in het lopend jaar denkt te verdienen en baseer daarop je voorlopige bijdragen. Je kan dit aanpassen en bijsturen in de loop van het jaar als je merkt dat het beter of minder loopt dan je schatting. Als je zelf geen schatting doorgeeft, doet het Sociaal Verzekeringsfonds zelf een voorstel voor een voorlopige bijdrage die gebaseerd is op je inkomsten van 2 à 3 jaar voordien.

De finale afrekening van je sociale bijdragen wordt gemaakt op basis van je inkomsten die de belastingen doorgeeft. Die komen pas dik 2 jaar later. 

Het grootste verschil tussen zelfstandige in bijberoep en in hoofdberoep is het bedrag van de minimumbijdrage die je sowieso moet betalen, alsook het grensbedrag vanaf wanneer je bijdragen procentueel stijgen volgens je inkomsten.

De bedragen in 2025 (per kwartaal):

Voor de berekening van je exacte tarieven, maak je best een afspraak met een sociaal verzekeringsfonds.

Btw

In principe is elke zelfstandige in bijberoep btw-plichtig. Je bent dan ook verplicht om je ondernemingsnummer te activeren als btw-nummer bij de btw-administratie (zie bij Administratie en verplichtingen).

 
Als je btw-plichtig bent, betekent het dat je:

• bovenop je eigen vergoeding ook btw aanrekent aan je klanten op je facturen (6% of 21%) en die doorstort naar de fiscus,
• de btw mag ‘terugvorderen’ van de aankopen die je doet voor je bijberoep,
• tijdig btw-aangiften en klantenlistings moet indienen bij de btw-administratie.

Bij btw-plichtig zijn, komt wel wat administratie kijken. Het is zeker aan te raden een boekhouder onder de arm te nemen.

Als je btw-plichtig bent, kan je duurder worden voor sommige klanten. Als je klanten ook btw-plichtig zijn, kunnen ze de btw die ze aan jou betalen, op hun beurt terugvorderen. Maar als ze niet btw-plichtig zijn, dragen ze de meerkost van jouw btw zelf en ben je dus duurder voor hen.

Lees meer over btw en de vrijstellingsregeling bij Cultuurloket of op de website van de Federale Overheidsdienst Financiën

Btw-vrijstelling

Danslessen die worden gegeven door erkende dansscholen of -groepen vallen onder de btw-vrijstelling volgens artikel 44, §2, 4° van het Btw-wetboek en de daarbij horende interpretaties. Dit betekent dat er geen btw moet worden aangerekend op inschrijvingsgelden of lesvergoedingen, zolang de lessen gericht zijn op het aanleren van dans en voldoen aan bepaalde voorwaarden. De organisatie moet een niet-commercieel karakter hebben, zoals een vzw of feitelijke vereniging. Let wel: voor bijkomende activiteiten zoals optredens, workshops of verkoop van dranken of merchandising kan wél btw verschuldigd zijn. 

In elk geval is het verstandig om advies in te winnen bij een boekhouder of de btw-administratie van de FOD Financiën. 

Als je op jaarbasis een omzet hebt die lager ligt dan 25.000 euro, dan kan je een zogenaamde ‘vrijstelling’ krijgen als ‘kleine onderneming’ op basis van artikel 56bis van het Btw-wetboek en is het niet nodig een btw-administratie te voeren. Deze vrijstelling moet je aanvragen bij het belastingkantoor. Je vermeldt op al je facturen “Onderneming onderworpen aan de bijzondere vrijstellingsregeling kleine ondernemingen.”

Lees meer over deze btw-vrijstellingsregeling bij Cultuurloket.

Als je een opdracht uitvoert als zelfstandige in bijberoep, dan ben je je eigen baas. Je bent niet ondergeschikt aan je opdrachtgever en je valt dus ook niet onder de verantwoordelijkheid of verzekering van de opdrachtgever. Dat betekent dat je zelf instaat voor je eigen verzekering.

Danspunt raadt je zeker aan om een Beroepsaansprakelijkheidsverzekering te nemen. Die dekt je als je onbedoeld schade berokkent aan een klant. Daarnaast kan je ook een verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid nemen. Die dekt schade die je onbedoeld berokkent aan een derde (niet je klant). Ook een verzekering Gewaarborgd Inkomen kan nodig zijn. Daarmee kan je bij ziekte of ongeval een extra vervangingsinkomen krijgen bovenop het vaste, beperkte bedrag dat je van je ziekenfonds krijgt uitgekeerd.

Meer info of advies nodig?

• Brochure van Cultuurloket
• Contacteer email hidden; JavaScript is required